De oudste drank ter wereld? Bier! De meest populaire drank onder mannen? Bier! Waar vroeger de keuze vooral was welk merk je wilde drinken, zijn er tegenwoordig de meest uiteenlopende soorten en smaken bier op de markt. Er zijn ongelofelijk veel kleine, onafhankelijke brouwerijen bijgekomen, waardoor er voor iedere smaak wel een biertje op de markt is. Hierdoor is de interesse in het zelf brouwen van bier ook toegenomen en gaan steeds meer mensen zelf experimenteren. Dit is door online tutorials en webshops waarbij je alles makkelijk kunt kopen ook erg goed te doen. En zeg nu zelf, zo’n eigen gebrouwen biertje smaakt toch een stuk beter dan welke ook! Wil je zelf bier brouwen, dan zijn er een aantal benodigdheden nodig. De ingrediënten voor bier zijn mout, hop, water en gist. Daarnaast heb je een walsmachine, gasfornuis, filteremmer (met slangetje) en een filterdoek, gistvat met waterslot, glazen mandfles en bierflesjes nodig. Eigenlijk zitten er achter het zelf bier brouwen zeven fases. Acht, als je de belangrijkste fase meetelt: ‘het nuttigen’. Eerder schreven we over het verschil tussen pils en IPA, hieronder alles over hoe je je eigen bier brouwt.
Fase 1: Schroten
De eerste fase is het schroten, dit is het malen of pletten van het mout. Je gebruikt hier een walsmolen voor. Mocht je zelf bier brouwen, maar geen zin hebben om een flink apparaat in huis te halen: bij verschillende ‘zelfbrouw’ winkels kun je reeds gemalen mout kopen. Kant-en-klaar dus. Dat raden we je zeker aan, want dan kun je deze fase overslaan en meteen door.
Fase 2: Maischen
Voor het maken van bier moet het zetmeel in het mout worden omgezet in glucose. Dit doe je door de mout te verwarmen met warm water. Voeg water van 65 graden toe aan de mout. De hoeveelheid water is hierbij afhankelijk van het type bier dat je wil krijgen. Voor donkere, zoete bieren hanteer je hierbij 2,7 liter water op 1 kg mout. Voor lichte, droge bieren moet je meer water gebruiken. Dit komt neer op zo’n 3,5 tot 4 liter water op 1 kg mout. Houd de mout op een temperatuur van 65-67 graden voor een uur en verhit het de laatste minuut tot 78 graden.
Fase 3: Filteren
Na het maischen moet je de mout gaan filteren met een filteremmer en alle vloeistof uit het beslag halen. Vanaf dit moment heet je mout ‘wort’. Zorg er overigens dat er tijdens dit proces zo min mogelijk vloeistof bij dit goedje komt.
Fase 4: Koken
Als je hebt gefilterd, moet je de overgebleven vloeistof koken met de hop. Dit proces duurt zo’n 60 tot 90 minuten. Hiermee maak je de wort zuiver en bitter. Hoe lang je precies moet koken en op welke temperatuur, is ook weer afhankelijk van het type bier dat je wil brouwen. Voor verschillende typen bier moet je op verschillende momenten de hop toevoegen. Hiervoor heb je verschillende brouwplatformen.
Fase 5: Cool down
Na het koken moet de wort zo snel mogelijk gekoeld worden. Dit voorkomt dat je wort infecteert. De makkelijkste manier om te koken is als je de pan in een gootsteen gevuld met koud water en ijsblokjes plaatst. Ververs dit water om het proces te versnellen, koel de inhoud af tot zo’n 20 tot 25 graden. Na het zo snel mogelijk koelen van de wort, moet je de hop eruit halen.
Fase 6: Gisten
Het harde werk zit erop en het is nu tijd om te gaan gisten. Voeg via een gistemmer de gist toe aan je wort. Dit zorgt ervoor dat de suikers omgezet worden in alcohol. Voor een minder zwaar biertje moet je ongeveer 0,5 gram gedroogde gist per liter aanhouden. Voor een zwaardere kun je voor 1,0 gram gaan. Elke gist heeft zijn eigen ideale temperatuur, het is dus ook weer afhankelijk van het type gist welke temperatuur je moet hanteren. Na het gisten komt er na ongeveer 4 tot 16 uur de eerste schuimlaag op. Hier is wederom geduld een schone zaak: de eerste dagen zal de hoofdgisting plaatsvinden. Na 5 tot maximaal 10 dagen, afhankelijk van het type gist, zal de hevige gisting afgelopen zijn. Er kan echter nog tot 2 á 3 weken activiteit zijn. Ook moet je ervoor zorgen dat je het bier voldoende tijd geeft om te rijpen. Geduld dus!
Fase 7: Bottle up
Na het gisten is het tijd om je zelfgemaakte bier in flesjes te gaan doen. Gebruik hiervoor goed ontsmette flesjes, tijdens het hele proces is het namelijk erg belangrijk dat je voorkomt dat er bacteriën bij het bier komen. Na het bottelen is het wederom belangrijk dat je wacht, na ongeveer een weekje is het bier klaar om te drinken. Proost!